Πότε και γιατί πρέπει να εξάγονται οι φρονιμίτες

Ο τρίτος γομφίος ή φρονιμίτης ή σωφρονιστήρας αποτελεί το τελευταίο, προς τα πίσω δόντι της μόνιμης οδοντοφυΐας του ανθρώπου. Οι φρονιμίτες είναι τα τελευταία δόντια που ανατέλλουν στο στόμα συνήθως μετά την ηλικία των 17 - 18 ετών, αν και ο χρόνος ανατολής τους ποικίλλει από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Ορισμένες φορές ωστόσο, λόγω έλλειψης χώρου στο στόμα είτε δεν ανατέλλουν καθόλου στη στοματική κολότητα και παραμένουν έγκλειστοι στο οστό της γνάθου ή κάτω από τα ούλα είτε ανατέλλουν σκεπασμένοι εν μέρει από ούλα (την ουλική καλύπτρα), οπότε μιλάμε για ημιεγκλείστους σωφρονιστήρες.

Κάποιες φορές μπορεί να μην υπάρχουν καθόλου τρίτοι γομφίοι στη μόνιμη οδοντοφυΐα.

Όταν ο φρονιμίτης είναι ημιέγκλειστος, η ουλική καλύπτρα εμποδίζει τη σωστή στοματική υγιεινή, υπολείμματα τροφών συσσωρεύονται τοπικά και αναπτύσσονται μικρόβια και βακτήρια κάτω από την καλύπτρα του δοντιού. Το αποτέλεσμα είναι φλεγμονή της περιοχής που εκδηλώνεται με πόνο, πρήξιμο, δυσάρεστη γεύση, δυσκολία στη μάσηση και την κατάποση, δυσκολία στη διάνοιξη του στόματος ( τρισμός ) και γενικότερη κακουχία του οργανισμού με πυρετό και πρησμένους λεμφαδένες ( περιστεφανίτιδα ).

Τα ημιέγκλειστα δόντια είναι πολύ πιο ευάλωτα στην τερηδόνα γιατί λόγω της θέσης τους στο οδοντικό τόξο και της ουλικής καλύπτρας που τα σκεπάζει, είναι δύσκολο να καθαριστούν σωστά και να απομακρυνθούν αποτελεσματικά οι υπολειμματικές τροφές από όλες τις επιφάνειές τους.

Οι φρονιμίτες λοιπόν πρέπει να αφαιρούνται όταν εμφανίζουν συχνές υποτροπές περιστεφανίτιδας, είναι τερηδονισμένοι, δημιουργούν βλάβες στα γειτονικά τους δόντια, εμπλέκονται σε περιοδοντικές αλλοιώσεις και δημιουργία κύστεων, παρουσιάζουν τραυματική σύγκλειση με τους ανταγωνιστές οδόντες.

Ορθοδοντικοί λόγοι επιβάλλουν συχνά την εξαγωγή των σωφρονιστήρων.

Τι είναι η περιστεφανίτιδα;

Είναι η φλεγμονή των ούλων γύρω από την μύλη του δοντιού που δεν έχει ανατείλει πλήρως ( ημιέγκλειστος ).

Η περιστεφανίτιδα αφορά κυρίως τους φρονιμίτες της κάτω γνάθου, οι οποίοι λόγω της θέσης τους και της έλλειψης χώρου δεν ανατέλλουν κανονικά στο οδοντικό τόξο με αποτέλεσμα να καλύπτονται από ούλα, κάτω από τα οποία συγκεντρώνονται υπολείμματα τροφών, μικροβίων και βακτηριδίων που οδηγούν σε φλεγμονή της περιοχής.

Η περιστεφανίτιδα εκδηλώνεται με έντονο πόνο, πρήξιμο, κακοσμία και άσχημη γεύση, δυσκολία στη μάσηση και την κατάποση, δυσκολία στη διάνοιξη του στόματος ( τρισμός ) και γενικότερη κακουχία του οργανισμού με πυρετό και πρησμένους λεμφαδένες τοπικά.

Αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά φάρμακα, ισχυρά παυσίπονα και τοπικά αντισηπτικά.

Η εξαγωγή του υπαίτιου δοντιού στην οξεία φάση ( εν θερμώ ) δεν αντενδείκνυται, σύμφωνα με τις σύγχρονες απόψεις.